Секоја личност мора да избере и поднесе што повеќе вистини, е реченицата на Ирвин Јалом, писател и психотерапевт кој го освои светот со романи во кои хероите претежно се соочуваат со вистината за себе...
Невообичаен Американец, кој е потомок на еврејско-руско семејство емигранти. Пораснал во сиромашно црно предградие. Сега е пензиониран професор по психијатрија на Универзитетот Стенфорд и практикува психотерапија. Тој е познат како поборник за групна терапија.
Неговите први книги имаа педагошка цел, учејќи за групната психотерапија и таа педагошка особина беше пренесена во неговите најпопуларни романи во кои преку длабоки реченици нè приближува до внатрешниот свет на големите филозофи. Романите „Кога Ниче заплака“, „Проблемот со Спиноза“ и „Лекувањето на Шопенхауер“ нè запознаваат со филозофијата, филозофите, но и со самите себе и имаат терапевтски ефект.
Со книгите на Јалом, читателот сигурно може да разбере дека тој не е сам во справувањето со егзистенцијалните стравови.
Колку повеќе се познаваме себеси, толку подобри животи можеме да живееме. А, кога ќе влеземе во неволја, многу често се случува тоа што се појавуваат делови од личноста што не ги ни познаваме добро, вели omелом.
Токму така се доживуваат неговите ликови преку психотерапија или терапија со разговор. Во исто време, терапевтскиот ефект е секогаш заемен. Го има истото лековито дејство и за оној кој се исповеда и за оној што слуша.
Психотерапевтската пракса на Јалом е длабоко вкоренета во неговите романи, а особено во збирката раскази „Exелаторот на љубовта“.
Не сакам да работам со за заљубени пациенти. Можеби затоа што им завидувам. И јас копнеам по љубов. Можеби затоа што психотерапијата и љубовта се фундаментално некомпатибилни.Добар терапевт се стреми да се бори против темнината кај една личност и да најде просветлување, додека романтичната љубов е поткрепена со мистерија што секој вид на инспекција ја уништува. Морам да бидам џелат на љубовта.
Подеднакво интересен и во неговите професионални книги, Јалом не го исклучува психотерапевтот како човек што знае повеќе, но го изедначува со пациентот во неговите страдања и стравови.
Најсилниот мотив на страв, присутен и во романите и во стручната литература на Јалом, е стравот од смрт. Ова може да се види од цитатите од неговите книги, каде што во рамките на стравот од смрт, најголема вредност му се дава на животот:
– Животот е искра помеѓу две идентични празнини, темнина пред раѓање и темнина по раѓање. („Кога плачеше Ниче“)
– Вие го живеете животот во потполност и тогаш, само тогаш можете да умрете. Не оставајте зад себе неоживеан живот. („Третман со Шопенхауер“)
Кој е неговиот рецепт против стравот од смртта е живеениот живот:
“Колку помалку го живеете својот живот, толку е поголем стравот од смрт. Бегството никогаш не е решение бидејќи болката е таму; кога ќе му затворите една врата, тој ќе чукне на друго место”.
Сега во неговите години, тој често зборува за стравот на пациентот од неговата смрт и неговото отсуство во терапевтска поддршка.
