Изградени пред 1.500 години, овие мексикански пирамиди сè уште стојат силни и сведочат за историјата на градителите. Домородните луѓе кои ги изградиле го користеле лепливиот сок од посебен вид кактус како природно средство за спојување на материјалите.
Во централните висорамнини на Мексико, околу градот Сан Мигел де Аљенде, постојат камени формации изградени во форма на пирамида. Сместени во долината Довице (шпански: Cañada de La Virgen) и изградени од камења од вулканско потекло, изгледаат како дело на природата кога се гледаат од далечина.
Жителите на споменатиот град се чини дека долго време биле свесни за богатството што го имаат во близина, отелотворено во три пирамиди кои се спротивставуваат на тестот на времето. Сепак, по приказната за нив, очекувано, следеше приказната за скриеното злато. Затоа оние кои тргнале во потрага се дрзнале да се обидат со динамит да скршат делови од пирамидите, за да не го најдат скриеното богатство. Не се знае дали успеале во тоа, но се знае дека делумно го уништиле ова историско богатство.
До почетокот на овој век, приказната за пирамидите најмногу ја знаела само локалното население. Во тие години, археолозите решија да се обидат да ги заинтересираат и другите, обидувајќи се да ги прошират истражувањата во таа област.
- Станува збор за Куќата на 13 небеса, која била изградена околу 540 година од луѓето кои тогаш живееле на овие простори, а материјалот за изградбата бил ископан во блискиот каменолом – објасни Алберт Кафи, локален антрополог за „Би-Би-Си“.
Истиот материјал бил искористен за изградба на две блиски пирамиди, наречени Куќата на ветрот и Куќата на најдолгата ноќ. Сепак, не е толку лесно да се одреди кој точно ги изградил овие уникатни пирамиди, бидејќи локалитетот крие многу тајни, а во исто време често ги изненадува археолозите кои се обидуваат детално да го истражат веќе две децении.
Засега е познато дека Куќата на 13 небеса бил храм, изграден со цел да се следи времето. Можеби денес звучи чудно, но во античко време не било така лесно да се следат времето и годишните времиња. Затоа луѓето користеле небесни тела.
- Денес го следиме времето на часовници и мобилни телефони, но тогаш луѓето мораа да ги користат Сонцето и Месечината – објаснува археологот Росана Кироз, која исто така учествувала во ископувањата и додава дека античките луѓе кои ги граделе пирамидите го мереле времето.
Таа верува дека ја изградиле Куќата на 13 небеса како еден вид календарски инструмент заснован на движењето на Сонцето во текот на годината и го користеле за одредување датуми важни за земјоделството. Иако тие сигурно вложиле многу труд во изградбата на пирамидите кои траеле 1.500 години, приказната за овој народ е изгубена со текот на времето, делумно затоа што не оставиле никакви пишани траги од своето постоење, делумно поради шпанското освојување на Мексико во текот на 16 век.
Иако тимот археолози досега собрал многу артефакти, се чини дека сите тие само ја продлабочиле мистеријата за оваа древна цивилизација.
Досега дошле до заклучок дека се работи за софистицирана цивилизација која одлично ги разбира астрономијата, архитектурата и принципот на градба. Утврдено е дека знаењето што го имале за создавањето на светот го применувале во архитектурата. Како што објасни Кироз, нивната усна историја наведува дека светот, просторот и животот се создадени од ентитети кои на луѓето им го дале Сонцето како референца за одредување на времето.
- Ова е причината зошто луѓето мораа да пренесат таква организација на Земјата. Затоа ги организираа четирите страни на светот, така што Сонцето ќе се движи низ сите во текот на една година – објасни Кироз и додаде дека токму таква претстава за создавањето на светот може да се види во таа градба на старите народи.
Четирите агли на Куќата на 13 небеса одговараат на зимската и летната краткоденица, кои „паѓаат“ на 21 декември и 22 јуни, а другите два се врзани за 4 март и 9 октомври, како денови кога се садат културите и се организира нивната жетва. Токму во тие денови можете да забележите дека сонцето одлично се вклопува во секој од аглите.
Кога станува збор за самата конструкција, користени се карпи од туфа, настанати од стврднат вулкански пепел. Пирамидите биле изградени со метод познат како hueso, кој вклучува распоредување на материјали каде секое парче му помага на другото да застане на своето место. Како еден вид природен лепак, античките градители користеле леплива материја од листовите на кактусот познат како нопала кој расте во областа.
- Кога ќе исечете листови од кактус и ќе ги оставите да седат во вода, тие стануваат лепливи следниот ден. Ако го измешате со малтер, добивате смеса слична на лепак – објасни Кироз.
Интересно е да се забележи дека оваа древна уметност на лепење и денес се користи на територијата на Мексико меѓу припадниците на автохтоното население и дека е усвоена како дел од принципите на еколошката градба во оваа земја.
При ископувањето биле откриени остатоци од жени, мажи и деца, па дури и куче, кои се предмет на испитување.
Хипотезата што прво беше изнесена беше дека членовите на локалното, автохтоно население, познати како Отоми, биле одговорни за изградбата на овие пирамиди, бидејќи нивните потомци и денес живеат во областа. Сепак, досега не е направена ДНК анализа за да се докаже оваа хипотеза.
Иако за време на ископувањето откриле скелет на врвот на зградата, мислеле дека се работи за машки скелет. Сепак, изненадувањето на археолозите било големо кога било утврдено дека се работи за женски скелет и дека е постар од самите пирамиди. Се проценува дека скелетот датира од околу 400 п.н.е., додека пирамидите се верува дека биле изградени околу 540 п.н.е.
Сето ова отвори многу нови прашања… Кој е мистериозниот предок, чии останки се чувале речиси илјада години? Дали тоа општество ја негуваше традицијата на матријархатот? Дали е тоа само едно или повеќе племиња кои живееле во таа област и ги изградиле пирамидите?
Засега многу прашања остануваат неодговорени, но ни останува само да се надеваме дека експертите ќе успеат да ја расветлат оваа мистерија и на тој начин да ги спасат овие величествени дела на античките народи од заборав.
